La ciutat antica de Pompéi
Anna
Pompéi qu’ei ua vila e ciutat antica, que’s situa en Euròpa, e mei precisament au sud de l’Italia près de Naples. Qu’èi hèra coneishuda pr’amor qu’èra ua plaça importanta de l’economia Romana dinc au dia on qu’ei estada engolida devath la lava deu Vésuve pendent l’erupcion deu 24 de agost de l’an 79.
En efèit, aqueste dia Pompéi qu’ei estat tocat per un tèrratrem. Lo Vésuve, volcan qui’s situa a quauques quilomètres de la vila, que’s desvelha e qu’entra en erupcion. Los poblans n’an pas avut lo temps de se’n anar pr’amor que son estats susprés au bèth miei deu dia dens las loas activitats vitantas. Sus la vila que cad ua ploja de brasa, de lava e de pèira esponja. La màger part deus poblans que van morir estofats o cremats e la vila que serà huecada e completament recobèrta de brasas. Las vilas vesinas Herculanum, Oplontis e Stabies que subiran lo medish hat e ne son pas sonque roeinas uei.
Ua vila modèrna que serà bastida per dessús lo restant de la ciutat antica, shens dobte qu’an hèit desaparéisher los sons vestigis. Qu’ei en 1592 que lo lòc de Pompéi qu’èi descobèrt pendent la construccion deu canau de Sarno per Domenico Fontana. Mès que cau esperar lo 23 de març de 1748 pendent lo regne de Charles de Bourbon entà descobrir un endret arqueologic excepcionau dab los tresaurs qu’adosta dens un estat de conversacion unenc au monde.
Atau, las recèrcas enterpresas qu’an hicat au dia ua vila calhada au moment exact de l’erupcion. Quauques arqueologs qu’an arretrobat noms de poblans d’aqueste ciutat antica mercés a las inscripcions sus los parets com per exemple lo nom de ” Pompidus” : qu’èra un òmi politic. Que podem anar visitar lo fabulós siti e descobrir lo mòde de vita deus poblans de Pompéi.
Pompéi qu’ei classat au patrimòni mondiau de l’UNESCO despuish 1997. Qu’existeish tanben museùs que tornan traçar l’istòria d’aqueste funeste dia. Mantuas libes que’s son inspirats de la civilizacion e de las roeinas com Arria Marcella de Téophile Gautier, Los darrèrs dias de Pompéi de Edward Bulwerlytton o enqüera Pompéi de Paul W.S Anderson.